Hoe kunnen patiënten met diabetes hun medicatie aanpassen tijdens de ramadan? Nursing verzamelde enkele belangrijke adviezen over orale medicatie en insuline.
Dit jaar gaat de ramadan door van 13 april tot en met 12 mei 2021. Tijdens deze periode vasten veel moslims tussen zonsopkomst en zonsondergang. Zieken, waaronder patiënten met diabetes, zijn vrijgesteld van het vasten. Sommigen maken echter liever geen gebruik van die vrijstelling en dienen dus een aangepast medicatiepatroon te volgen.
Diabetes type 1 en type 2
Voor patiënten met diabetes type 1 geldt dat vasten streng wordt afgeraden. Bij patiënten met diabetes type 2 zonder complicaties is vasten bespreekbaar. Wel moet de medicatie dan worden aangepast, onder begeleiding van de huisarts. Een hele dag niets eten en vervolgens een grote maaltijd nuttigen met veel snelwerkende koolhydraten is een risico, dus regelmatige glykemiecontrole is een must.
Orale bloedglucoseverlage medicatie
De Nederlandse Diabetesfederatie geeft algemene adviezen over hoe patiënten orale bloedglucoseverlagende middelen kunnen gebruiken tijdens de ramadan. Een aantal voorbeelden:
| Middel | Buiten de ramadan | Tijdens de ramadan |
| Gliclazide | Ochtend
Middag Avond |
Ochtend halve dosis
Middag dosis overslaan Avond gebruikelijke dosis |
| Metformine | Ochtend
Middag Avond |
Ochtend: 500 mg
Middag: geen Avond: 500, 850 of 1000 mg |
| Acarbose | Maaltijdgebonden | Maaltijdgebonden |
| Dapagliflozine | Ochtend | Gebruikelijke dosis bij avondmaaltijd |
Bron: Diabetes en ramadan medicatiekaart, Nederlandse Diabetesfederatie, 2021
Insuline en andere adviezen
Op de medicatiekaart van Nederlandse Diabetesfederatie vind je verder ook adviezen voor patiënten die insuline gebruiken (kortwerkend, langwerkend, mix, pomp). Daarnaast zijn er in de Toolkit Persoonsgerichte diabeteszorg veel andere adviezen te vinden voor zorgverleners en materialen voor patiënten. Zoals eetadvieskaarten over de verschillende maaltijdmomenten en gesproken voorlichting in verschillende talen.
Ook bij de Vlaamse Diabetesliga vind je heel wat informatie, waaronder een Engelstalige folder en een gratis instructievideo (duur: 60 minuten).
Wil jij niets meer missen van Nursing Vlaanderen?
Schrijf je dan in voor onze gratis Nursing Vlaanderen nieuwsbrief en ontvang elke twee weken onze beste artikelen in jouw mailbox!
