Hoewel de regering voorlopig nog inzet op sensibilisering, wordt het vaccin tegen covid-19 binnenkort misschien verplicht voor wie werkt in de zorg. Wat zijn de juridische gevolgen voor verpleegkundigen?
Meester Ludo Vermeulen is advocaat sociaal recht bij Mploy en auteur van het boek Discriminatie in arbeidsrelaties 2.0. Hij wordt regelmatig geraadpleegd over verplichte vaccinatie en gaat voor Nursing Vlaanderen in op de rechten en plichten van verpleegkundige indien de verplichte vaccinatie ingevoerd wordt.
Tekst: Arianne Van Doninck
1 De hamvraag: kan de overheid het covid-19 vaccin verplichten voor verpleegkundigen?
‘Ja. Onze wetgeving laat de overheid al lang toe om vaccinaties te verplichten in een bepaalde context, zoals de volksgezondheid of het algemeen belang. Denk maar aan het poliovaccin, of de huidige vaccinatieplicht voor hepatitis B voor alle zorgprofessionals. Een verplicht covid-19 vaccin kan mee onder deze wet vallen. De regering moet dan bij KB het kader bepalen hoe dit concreet wordt uitgerold, een werkgever kan dit niet zelf zomaar verplichten.’
2 Hoe lang kan dit duren?
‘Ik ben altijd verbaasd wanneer ik hoor dat de implementatie maanden kan duren. De regelgeving rond hepatitis B zou quasi gekopieerd kunnen worden. Dat is geen rocket science.’
3 Voorlopig gaan we in België nog voor sensibilisering. Wanneer zie je een kantelpunt om tot verplichting over te gaan?
‘Dat is koffiedik kijken. De overheid bestudeert de vaccinatieplicht als een plan B. De vaccinatiecampagne is z’n momentum verloren en we weten dat een groot aantal van de mensen die vandaag nog niet gevaccineerd zijn, ook niet van plan zijn om dat te doen.
Bij de recente overlijdens in woonzorgcentra benadrukken verschillende instanties en organisaties dat ze de vaccinatieplicht liever gisteren dan morgen ingevoerd willen zien. Het is ook bewezen dat besmettingen en ziekenhuisopnames nu vooral aangewakkerd worden door niet-gevaccineerden.
Verschillende landen gaan nu over tot verplichte vaccinatie. Dit alles wijst er toch op dat plan B binnenkort wel eens plan A kan worden. Frankrijk heeft het vaccin onlangs voor zorgverleners verplicht, het zou me niet verbazen dat de volkswijsheid “als het regent in Parijs, dan druppelt het in Brussel” onze regelgeving een zetje geeft.
De ziekenhuisdirecteurs die ik spreek, vinden het alvast een evidentie dat het coronavaccin verplicht wordt. Het zou veel onduidelijkheid en juridische struikelblokken wegnemen.’