Ook mentale en sociale kwetsbaarheid verhoogt risico op postoperatief delier

Niet alleen fysieke, maar ook mentale en sociale kwetsbaarheid verhoogt het risico op een postoperatief delier bij ouderen die een electieve hartoperatie ondergaan. Dat concludeert de Nederlandse arts en onderzoeker in de anesthesiologie Lisa Verwijmeren in een deelstudie van haar promotieonderzoek.|Niet alleen fysieke, maar ook mentale en sociale kwetsbaarheid verhoogt het risico op een postoperatief delier bij ouderen die een electieve hartoperatie ondergaan. Dat concludeert de Nederlandse arts en onderzoeker in de anesthesiologie Lisa Verwijmeren in een deelstudie van haar promotieonderzoek.

Het is bekend uit eerdere onderzoeken dat kwetsbaarheid het risico op een postoperatief delier 3 tot 8 keer vergroot. Die onderzoeken keken echter vooral naar fysieke kwetsbaarheid. In haar studie bepaalde Verwijmeren de kwetsbaarheid van 539 patiënten die cardiale chirurgie ondergingen aan de hand van fysieke, mentale én sociale criteria.
18% van hen kreeg een delier tijdens hun opname na de operatie. Patiënten die een delier ontwikkelden hadden een slechtere voedingstoestand, tragere loopsnelheid en slechtere mobiliteit dan patiënten die geen delier kregen. Ook scoorden zij lager op cognitie en op mentale gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven en gebruikten ze vaker antidepressiva.

Patiënten die een delier ontwikkelen scoorden lager op voedingstoestand en mobiliteit

Ten slotte waren zij lager opgeleid en vaker afhankelijk in hun dagelijkse activiteiten. Met haar model van kwetsbaarheid kon Verwijmeren de kans op een delier 25% beter voorspellen dan modellen met alleen klinische kenmerken.
Verwijmeren pleit ervoor om preoperatieve screening op kwetsbaarheid in te zetten om patiënten zo goed mogelijk voor te bereiden terwijl ze op de wachtlijst staan voor hun hartoperatie, door risicofactoren in een multidisciplinair overleg te bespreken en waar mogelijk te optimaliseren. Bijvoorbeeld door het verbeteren van de voedingstoestand of de conditie.
Lisa Verwijmeren. Frailty and postoperative functional outcome. Proefschrift Universiteit Utrecht, januari 2021