Kimberly Catry (38) is de eerste straatverpleegkundige voor het Wit-Gele Kruis in Kortrijk. Ze schuimt de straten af om daklozen medische hulp te geven.
Wat doet een straatverpleegkundige eigenlijk?
‘Mijn uitvalsbasis is de nachtopvang, waar ik een verpleeglokaal heb, maar ik trek ook de straat op. Ik geef zowel fysieke als psychische zorg aan mensen zonder domicilieadres. Mijn zorg is dus holistisch. Er zijn bepaalde fysieke klachten die typisch zijn voor mensen die op straat leven, zoals rugpijn en voetproblemen.
Ook hebben velen diabetes of een verslaving. Daarnaast zijn er mentale problemen, zorgen over de familie en financiële moeilijkheden. Ik kan natuurlijk niet alles zelf oplossen, maar ik probeer een aanspreekpunt te zijn. Ik verwijs bijvoorbeeld vaak door naar het OCMW.’
Kunnen die mensen niet in het gewone zorgcircuit terecht?
‘Nee, dat is het punt juist. Het initiatief ontstond hier in Kortrijk op vraag van het Wit-Gele Kruis en CAW De Brug omdat zij merkten dat ze de meest kwetsbaren niet allemaal konden bereiken. Waar moet een thuisverpleegkundige langsgaan als de patiënt geen ‘thuis’ heeft?
Daardoor was er vroeger geen of amper zorg voorzien voor mensen zonder domicilie. Soms werden ze kort opgenomen in de psychiatrie of in het ziekenhuis, maar daarna stonden ze weer op straat en was er geen opvolging. De moeilijkheid is ook dat ze vaak zelf niet op zoek gaan naar hulp.’
Dus de eerste uitdaging is om contact te leggen?
‘Inderdaad, ik ben voortdurend bezig met netwerken. Zo ga ik bijvoorbeeld langs bij huisartsen, in ziekenhuizen en dienstencentra waar ik iedereen aanspreek en mijn contactgegevens achterlaat. Ik ben de schakel tussen de zorgverleners in de eerstelijnszorg, inclusief de politie en het CAW. Daar mag ik trouwens een lokaaltje en materiaal gebruiken.’
Wil jij niets meer missen van Nursing Vlaanderen?
Schrijf je dan in voor onze gratis Nursing Vlaanderen nieuwsbrief en ontvang elke twee weken onze beste artikelen in jouw mailbox!
Werk je vaak op straat?
‘Ja, want het is onze bedoeling om laagdrempelig te zijn en zo word je een vertrouwd gezicht voor dakloze mensen. Aangezien zij niet snel de eerste stap zetten, probeer ik dat te doen.
Ik werk ook samen met een ervaringsdeskundige die zelf vijf jaar op straat heeft geleefd en Arabisch spreekt. Soms gaat hij met me mee de straat op, zodat we de taalbarrières kunnen overbruggen.’
Hoe ben je in deze rol beland?
‘Straatverpleegkundige is een relatief nieuwe job. Ik heb er geen specifieke opleiding voor gevolgd, maar mijn ervaring, mijn kennis van de sociale kaart – de sociale voorzieningen – in Kortrijk en mijn opleiding als psychiatrisch verpleegkundige bleken de ideale achtergrond.
Ook mijn bijkomende opleiding gedragstherapie komt goed van pas. Ik werk alles bij elkaar al zeventien jaar in de zorg, waarvan dertien jaar in een psychiatrisch ziekenhuis. Toen ik de vacature voor een straathoekverpleegkundige bij het Wit-Gele Kruis zag, heb ik niet getwijfeld.’
Hoe gebruik je die achtergrond als psychiatrisch verpleegkundige nu?
‘Belangrijk is natuurlijk dat ik rekening houd met de eigenheid van de patiënten. Vaak zijn de mensen die op straat leven achterdochtig of zelfs psychotisch, waardoor het veel tijd kost om hen te bereiken, hun vertrouwen te winnen en uiteindelijk ook hulp te kunnen bieden.
We gaan altijd zonder oordelen – of vooroordelen – tewerk. Zo voelen ze dat we niets van hen verwachten en geen bedreiging vormen. Soms gaat het er gewoon om dat we aanwezig zijn.’
Vind je dit boeiender dan werken als verpleegkundige in een zorginstelling?
‘Het is vooral uitdagender. Ik heb altijd geloofd in ‘in de context werken’ en nu kan ik mijn rol én mijn doelpubliek heel breed bekijken. In een ziekenhuis heb je soms weinig zicht op de thuissituatie van patiënten en is het contact meestal tijdelijk, terwijl ik nu relaties opbouw op langere termijn.
Zo kan ik verder groeien als verpleegkundige. Ook de samenwerking met andere diensten vind ik erg boeiend en waardevol. We proberen uiteindelijk wel om mensen van de straat te halen, al blijkt dat soms te idealistisch. Maar ook dan is het goed om hen lichtpuntjes te bieden: het gevoel dat ze gehoord en gezien worden. Daklozen dragen nog altijd een stigma en krijgen weinig begrip, maar het zijn gewoon mensen die al te dikwijls tegen de muur gelopen zijn.’
Je kunt in je job dus echt wel een verschil maken?
‘Dat denk ik wel. Ik krijg veel dankbaarheid van de mensen die ik wil helpen, en dat doet deugd.
Daarnaast ben ik ook blij met het netwerk waardoor ik word omringd, zoals CAW De Brug. Ik sta er gelukkig niet alleen voor. Er komen trouwens nog meer straatverpleegkundigen, want helaas is dakloosheid een groeiend probleem.’
Hier lees je meer over straatverpleging.
Heb jij een collega die een plaatsje in deze rubriek verdient, of heb je zelf een interessant verhaal? Stuur een mail naar redactie@nursing.be.
