Nina Hertz (27) is verpleegkundige en werkt in het FPC in Zorggroep Sint-Kamillus. Dit is een forensische afdeling voor verdergezette behandeling en rehabilitatie. Ze is lid van de redactieadviesraad van Nursing Vlaanderen. In deze gastblog geeft ze ons een inkijkje in haar werk.
Mijn werkomgeving is voor veel mensen een onbekende wereld. Ik krijg vaak de vraag of ik me wel veilig voel tussen mijn patiënten. Over psychiatrische patiënten bestaan heel veel vooroordelen, en zeker forensische patiënten krijgen al snel de stempel ‘gevaarlijk’ opgekleefd. Dat klopt niet, al moet je natuurlijk alert blijven voor risicosignalen. Mijn patiënten dragen allemaal een zware rugzak met zich mee. Ze kampen met persoonlijkheidsstoornissen, psychotische kwetsbaarheid, middelengebruik of verslaving,… De redenen waarom ze geïnterneerd zijn, zijn heel uiteenlopend, van diefstal of partnergeweld tot slagen en verwondingen, seksuele delicten of moord. Voor buitenstaanders is het vaak moeilijk om de mens achter de feiten te blijven zien.
Interneringsmaatregel met dubbel doel
Onze patiënten hebben een interneringsstatuut. Dit wil zeggen dat zij ontoerekeningsvatbaar verklaard werden voor de gepleegde feiten waarvoor ze ter verantwoording worden geroepen, en dus niet strafrechtelijk verantwoordelijk gesteld kunnen worden voor deze feiten. De interneringsmaatregel heeft een dubbel doel: enerzijds is er de bescherming van de maatschappij, anderzijds de behandeling van de geïnterneerde zodat die opnieuw kan deelnemen aan de samenleving. We zijn een afdeling met open deuren. Samen werken we verder aan de weg terug naar buiten.
Gruwelijke feiten gepleegd, toch kwetsbaar
Natuurlijk blijven sommige verhalen plakken. Ik heb al patiëntendossiers gehad waarbij ik even moest stoppen met lezen. Er zijn patiënten die gruwelijke feiten gepleegd hebben, terwijl ze als persoon heel kwetsbaar zijn. Als student heb ik hier stage gelopen tijdens mijn opleiding verpleegkunde, en tijdens de eerste weken heb ik bewust niets gelezen over de misdrijven die de patiënten gepleegd hadden. Nu moet dat uiteraard wel, maar mijn focus ligt op de begeleiding van mijn patiënten, niet op hun verleden.
Patiëntenbegeleider
Ik ben in dienst als verpleegkundige, maar mijn rol is veel breder dan dat. In hoofdzaak ben ik patiëntenbegeleider. Elke patiënt op onze afdeling krijgt twee individuele begeleiders toegewezen. Zij zijn de eerste aanspreekpersonen voor de patiënt tijdens het verblijf, en volgen de patiënt van dichtbij op. Momenteel heb ik vijf patiënten onder mijn hoede. Ik ondersteun hen mee in hun traject, bied een luisterend oor en ondersteuning waar zij dat nodig hebben. Met de hulp van een multidisciplinair team van een arts-psychiater, psycholoog, ergotherapeut, psychomotorisch therapeut en maatschappelijk werker gaan we op zoek naar manieren om met hun kwetsbaarheden om te gaan, naar stabiliteit en structuur in hun leven.
Holistisch werken
Door onze permanente aanwezigheid in drie shiften staan wij zeer dicht bij de patiënt. Dit geeft veel mogelijkheden tot observatie op verschillende momenten van de dag en binnen verschillende activiteiten. Het gaat hier om huishoudelijke en administratieve taken, groepsdynamiek, therapeutische modules, coping-mechanismen, … Op die manier kan het functioneren van de patiënt op een holistische manier in kaart gebracht worden op basis van de verschillende levensdomeinen. Dit wordt in een doelgericht behandelplan gegoten dat samen met de patiënt en zijn behandelteam wordt opgesteld en elke drie maanden wordt herzien en eventueel bijgestuurd.
Gewaardeerd door het hele team
Ik verzorg nog af en toe een wonde als iemand zich gekwetst heeft, en doe ook de dagelijkse medicatiebedeling, maar verder doe ik nog weinig verpleegtechnische handelingen. Erg vind ik dat niet, want ik doe deze job heel graag. Ik heb nog stage gelopen in een algemeen ziekenhuis, en daar voelde ik me toch vooral een uitvoerder van wat artsen voorschrijven. Hier krijg ik veel meer ruimte om zélf dingen te doen, van groepsactiviteiten organiseren tot nadenken over therapeutische modules. Ik voel me als verpleegkundige gewaardeerd door het hele team, en dat is veel waard.
Hart kunnen luchten
Toen ik hier vier jaar geleden als stagiaire voor het eerst binnen kwam, werd ik door iedereen meteen met open armen ontvangen. Vanaf de eerste dag heb ik me veilig gevoeld in het team, wat ongelooflijk belangrijk is. Mijn job kan emotioneel best belastend zijn, maar gelukkig kan ik altijd bij mijn collega’s en leidinggevenden terecht als ik vragen of zorgen heb, of gewoon even mijn hart wil luchten.
Twee domeinen komen mooi samen
Voor mijn studies verpleegkunde heb ik een paar jaar criminologie gedaan. Die studie heb ik niet afgemaakt – ik had meer nood aan rechtstreeks patiëntencontact – maar de interesse is wel gebleven. Op mijn werkplek komen die twee domeinen mooi samen. Ik ben heel blij dat ik hier terecht gekomen ben – en ik hoop dat ik hier nog lang mag blijven
