Zorgnet-Icuro liet zich vorige week fel uit tegen uitzendbureaus voor verpleegkundigen. Filip Haegdorens, postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Antwerpen en vroeger zelf interimverpleegkundige, ziet een oplossing: maak werken in loondienst aantrekkelijker.
Interimbureaus lokken steeds vaker zorg- en verpleegkundigen weg uit vast dienstverband, waarna die werknemers tegen betere loon- en arbeidsomstandigheden aan de slag gaan in de ziekenhuizen als uitzendkracht of projectverpleegkundige. Dat kost de ziekenhuizen anderhalf tot twee keer zoveel. Met die stelling trok Zorgnet-Icuro recent aan de alarmbel.
De ministers van volksgezondheid en de vakbond ACV trokken mee aan de alarmbel. Er werd zelfs gevraagd of er geen volledig verbod kan komen op deze praktijk. Minister Vandenbroucke riep mensen op om klacht in te dienen bij de arbeidsinspectie.
Dat het maximaal inzetten op uitzendarbeid voor verpleegkunde niet goed is voor de zorg staat als een paal boven water. Maar de verontwaardiging die beleidsmakers en belangenorganisaties uitroepen is in deze ook niet echt gepast. Moeten we niet eerder verontwaardigd zijn dat werken als verpleegkundige gewoon niet altijd werkbaar is? Het is niet voor niets dat veel collega’s deeltijds werken. Ze willen hoofd bieden aan alle overuren, om een balans te vinden met hun privéleven.
Vroeger werkte ik ook wel eens op interimbasis. Het was een vreemde ervaring: de dag voordien was ik werknemer en vervolgens werkte ik als uitzendkracht op mijn eigen afdeling. Als pas beginnende verpleegkundige wilde ik iets bijverdienen, maar enkel en alleen op mijn eigen voorwaarden en liefst tegen een hoger loon. Ik voelde me daar niet schuldig over, aangezien het ziekenhuis mijn kennis en ervaring nodig had en er geen enkele andere manier was om dit te doen zonder overuren te maken. Mocht dit toen niet mogelijk zijn geweest, dan was ik in een andere sector gaan bijklussen.
Bij verpleegkundigen is meestal een grote intrinsieke motivatie aanwezig om hard te werken in de zorg en alles te doen voor ‘onze’ patiënten. Maar het vele shiftenwerk met moeilijke werktijden en ook de bijhorende belasting op het gezinsleven nopen tot een eerlijke verloning. Als dan blijkt dat je én meer kunt verdienen én ook nog je eigen uren mag kiezen, dan lijkt het mij logisch dat veel collega’s kiezen voor uitzendwerk.
Zouden we niet juist die verloning in alle sectoren voor verpleegkundigen moeten aanpakken? Of mensen belonen voor trouw werk in dienstverband (zoals bijvoorbeeld een aanvullend pensioen)? Maak het aantrekkelijk om in dienstverband te blijven en behandel verpleegkundigen als kenniswerkers in plaats van uitvoerende krachten. Kennis en ervaring kosten geld, maar brengen ook veel op voor onze sector en dus ook voor de maatschappij.
Het verketteren van deze ‘uitzend-verpleegkundigen‘ of de organisaties die er gebruik van maken is het laatste wat we nu nodig hebben. Zeker op momenten dat uurroosters niet ingevuld raken en zorginstellingen enkel de keuze hebben tussen geld uitgeven of patiënten schade toebrengen. Zijn de oplossingen eigenlijk niet al langer duidelijk? Ik hoef ze voor u in ieder geval hier niet opnieuw op te lijsten. De vraag is: kunnen we hier als maatschappij eindelijk een beslissing in nemen?